بررسي علل و انگيزه سرقت در مشهد و ارائه راهكارهاي پيشگيرانه92

پایان نامه بررسي علل و انگيزه سرقت در مشهد و ارائه راهكارهاي پيشگيرانه92

دانلود پایان نامه رشته حقوق با موضوع بررسي علل و انگيزه سرقت در مشهد و ارائه راهكارهاي پيشگيرانه92 با فرمت ورد و قابل ویرایش از ماهان داک

چكيده

سرقت يكي از جرايم شاخص در هر جامعه اي بوده و با توجه به لطمه زدن به اموال و شيوه هاي همراه با خشونت آن هميشه ناامني را در پي داشته و براي كاستن اين گونه جرايم مي طلبد علل و انگيزه آن مشخص گردد. هدف كلي پژوهش شناسايي عوامل و انگيزه موثر بر سرقت در شهر مشهد مي باشد، اين پژوهش از نوع كاربردي و به منظور گردآوري داده ها از پرسشنامه استفاده شده و همچنين به تعدادي از پرونده هاي مرتكبين اين جرم مراجعه گرديده است.

در اين پژوهش با بررسي وضعيت هاي مختلف افرادي كه مرتكب جرم سرقت شده اند اين نتيجه حاصل مي شود كه گزينش ارتكاب بزه سرقت از سوي هر يك از اين افراد پي آمد شرايط گوناگون فردي و اجتماعي است كه ممكن است هر فردي را به اين نتيجه ناميمون برساند. و عمدترين انگيزه در ارتكاب جرم سرقت، كسب مال است. اصولاً انگيزه در ارتكاب جرم سرقت موثر نبوده ولي در تحمل كيفر و تعيين نوع و ميزان مجازات موثر مي باشد. البته تاثير انگيزه را در جرمي مانند سرقت كه هم داراي مجازات حدي و هم داراي مجازات هاي تعزيري است بايد به دو گروه تقسيم كرد و ميان اين دو گروه تفكيك قايل شد.

مراحل تحقيق اين موضوع را روشن مي كند كه بين متغير هايي مانند محيط اجتماعي نامناسب، وضعيت بد خانوادگي، فقر مادي، دچار شدن به سوء مصرف مواد مخدر، بيكاري با ارتكاب جرم سرقت رابطه معناداري وجود دارد. هر چند ممكن است اين رابطه شدت و ضعف داشته ولي اتصال زنجيروار بيشتر اين موارد به هم كاملاً رويت مي شود و به سختي مي توان بيان كرد كه كدام يك از اين عوامل و شرايط زمينه ساز اصلي ارتكاب بزه سرقت از سوي سارقين است ولي بي شك برخي از آنها نقش پررنگ تري در اين دايره علل بازي مي كنند. آنچه ضروري به نظر مي رسد توسل به راهكارهاي پيشگيرانه به ويژه پيشگيري اجتماعي و وضعي جهت كاستن از آمار بالاي اين جرم مي باشد.

واژگان كليدي: سرقت، علل ارتكاب، انگيزه، پيشگيري

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                           صفحه

چكيده  …………………………………………………………………………………………………………. 1

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….. 2

الف – بيان مسئله ……………………………………………………………………………………….. 2

ب- اهميت و ضرورت پژوهش ……………………………………………………………………….. 4

ج- پيشينه و سابقه پژوهش  …………………………………………………………………………….. 5

د- اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………….. 5

ه- محدوديتها و مشكلات در راه پژوهش   …………………………………………………………….. 5

و- فرضيه هاي پژوهش  ……………………………………………………………………………….. 6

ز- روش پژوهش  ………………………………………………………………………………………. 7

ح- سازمان پژوهش  ……………………………………………………………………………………. 7

بخش اول

كليات ، مفاهيم و مباني نظري پژوهش

فصل اول : تحليل و بررسي جرم سرقت …………………………………………………….. 9

1-1-  تعريف سرقت ………………………………………………………………………………………. 9

• سرقت در لغت ………………………………………………………………………………………………….. 9
• سرقت در فقه ………………………………………………………………………………………………..  10
• سرقت در حقوق ………………………………………………………………………………………………. 12

1-2-  تحليل جرم سرقت ………………………………………………………………………………….. 12

1-2-1- جايگاه سرقت در ميان جرايم …………………………………………………………………………………….12

1-2-2- عناصر متشكله جرم سرقت ……………………………………………………………………………………… 14

1-2-2-1- عنصر قانوني ………………………………………………………………………………………………………….. 14

1-2-2-2-  عنصر مادي …………………………………………………………………………………………………………… 15

1-2-2-3- عنصر رواني …………………………………………………………………………………………………………… 16

1-2-3- انواع سرقت ………………………………………………………………………………………………………. 17

1-2-3-1- سرقت مستلزم حد به معني اخص …………………………………………………………………………………….. 18

1-2-3-2- سرقت هاي تعزيري ………………………………………………………………………………………………………18

فصل دوم : انگيزه ارتكاب جرم ……………………………………………………………. 26

2-1- جايگاه انگيزه ……………………………………………………………………………………… 26

2-1-1- مفهوم و ماهيت انگيزه ………………………………………………………………………………………… 26

2-1-2- انگيزه مجرمانه در حقوق كيفري اسلام ……………………………………………………………………….27

2-1-3- نگرش انديشمندان حقوق جزا و مكاتب در خصوص انگيزه ……………………………………………….. 28

2-2- تاثير انگيزه …………………………………………………………………………………………. 29

2-2-1- تاثير انگيزه در تحقق جرم ……………………………………………………………………………………….29

2-2-3- تاثير انگيزه مجرمانه در تحمل كيفر …………………………………………………………………………. 30

2-2-3- تاثير انگيزه در مسئوليت كيفري ……………………………………………………………………………… 32

فصل سوم : جرم شناسي سرقت …………………………………………………………… 34

3-1- كليات جرم شناسي ………………………………………………………………………………….. 34

3-1-1- تعريف جرمشناسي و موضوعات آن  ………………………………………………………………………….. 34

3-1-2- مفاهيمي در علل سنجي جرايم  …………………………………………………………………………………..36

3-1-2-1-  علت ……………………………………………………………………………………………………………………  36

3-1-2-2-  شرط ……………………………………………………………………………………………………………………. 37

3-1-2-3-  انگيزه ………………………………………………………………………………………………………………….. 37

3-1-2-4-  عامل ……………………………………………………………………………………………………………………. 38

3-1-3- مرور برخي از مكاتب و نظريه هاي جرم شناسي ………………………………………………………………. 39

3-1-3-1- مكتب كلاسيك ……………………………………………………………………………………………………………. 39

3-1-3-2- مكتب اثباتي (تحققي) …………………………………………………………………………………………………… 40

3-1-3-3- مكتب شيكاگو (نظريه زيست بوم انساني) …………………………………………………………………………….. 40

3-1-3-4- نظريه معاشرت ترجيحي  …………………………………………………………………………………………………41

3-1-3-5- نظريه يادگيري اجتماعي ………………………………………………………………………………………………… 41

3-1-3-6- نظريه نابهنجاري (آنومي) ………………………………………………………………………………………………. 42

3-1-3-7- نظريه فشار ………………………………………………………………………………………………………………. 42

3-1-3-8- نظريات فرهنگي و خرده فرهنگي ………………………………………………………………………………………. 43

3-1-3-9- نظريه كنترل اجتماعي …………………………………………………………………………………………………… 43

3-2- بزه ديده شناسي سرقت …………………………………………………………………………….  44

3-2-1- مفهوم بزه ديده …………………………………………………………………………………………………… 44

3-2-2- سرقت و بزه ديده ………………………………………………………………………………………………… 44

3-2-2-1 نقش بزه ديده در اجراي حد ……………………………………………………………………………………………. 44

3-2-2-2- سرقت و نقش بزه ديده ……………………………………………………………………………………………….. 45

3-2-3- جبران خسارت بزه ديده ………………………………………………………………………………………… 45

3-2-3-1- شيوه هاي  جبران خسارت …………………………………………………………………………………………… 46

3-2-3-2- شيوه هاي پرداخت غرامت …………………………………………………………………………………………….46

فصل چهارم : پيشگيري از جرم …………………………………………………………… 48

4-1- كليات و مفاهيم پيشگيري ………………………………………………………………………….. 48

4-1-1- تعريف و ماهيت پيشگيري ……………………………………………………………………………………… 48

4-1-1-1- تعريف لغوي …………………………………………………………………………………………………………… 48

4-1-1-2- معناي اصطلاحي ………………………………………………………………………………………………………..49

4-1-2- انواع پيشگيري از جرم ………………………………………………………………………………………….. 50

4-1-2-1- پيشگيري هاي متداول …………………………………………………………………………………………………. 51

4-1-2-2- پيشگيري هاي جديد ……………………………………………………………………………………………………. 52

4-1-3- اهميت و ضرورت پيشگيري از جرم  …………………………………………………………………………..55

4-2- پيشگيري از منظرهاي مختلف …………………………………………………………………….. 55

4-2-1- پيشگيري از منظر قرآن …………………………………………………………………………………………..55

4-2-2- پيشگيري از منظر قوانين …………………………………………………………………………………………58

4-2-3- پيشگيري از منظر لايحه پيشگيري از جرم …………………………………………………………………….. 59

بخش دوم

تحليل و بررسي داده هاي آماري و ارائه راهكارهاي پيشگيرانه

فصل اول : وضعيت فردي و خانوادگي ……………………………………………………. 62

1-1- عوامل فردي ………………………………………………………………………………………… 62

1-1-1- ساختار جنسي و سن مجرمين ………………………………………………………………………………….. 62

1-1-2- مشخصات جسمي و سلامت …………………………………………………………………………………….. 65

1-1-2-1- وضعيت جسماني ………………………………………………………………………………………………………  67

1-1-2-2- وضعيت رواني   ……………………………………………………………………………………………………….. 68

1-1-3- ميزان تحصيلات ………………………………………………………………………………………………….. 68

1-2- وضعيت خانوادگي ………………………………………………………………………………….. 69

1-2-1- خانواده اصلي (پدري) …………………………………………………………………………………………. 69

1-2-1-1- تعداد نفرات خانواده ………………………………………………………………………………………………….. 71

1-2-1-2- تحصيلات والدين  …………………………………………………………………………………………………….. 72

1-2-1-3- كنترل از سوي خانواده ………………………………………………………………………………………………. 72

1-2-1-4- خصوصيات شخصيتي پدر سارق ……………………………………………………………………………………. 73

1-2-1-5- وضعيت پدر يا مادر از نظر زنده يا متوفي بودن …………………………………………………………………… 74

1-2-2- خانواده شخصي …………………………………………………………………………………………………….75

1-2-2-1- تاهل …………………………………………………………………………………………………………………….. 76

1-2-2-2- سرنوشت و تعداد فرزندان …………………………………………………………………………………………….  77

1-2-3-3- تحصيلات همسر و ارتباط با اعضاء خانواده ………………………………………………………………………… 78

1-2-3- طلاق و علت آن …………………………………………………………………………………………………….. 80

فصل دوم : وضعيت اجتماعي و اقتصادي …………………………………………………. 83

2-1- وضعيت اجتماعي ………………………………………………………………………………….. 83

2-1-1- موقعيت و وضعيت محل سكونت ………………………………………………………………………………. 83

2-1-2- نقش اعتقادات مذهبي ، دوستان و رسانه …………………………………………………………………….  85

2-1-2-1- مذهب ……………………………………………………………………………………………………………………85

2-1-2-2- دوستان ………………………………………………………………………………………………………………… 87

2-1-2-3- رسانه …………………………………………………………………………………………………………………… 90

2-1-3- تابعيت و مهاجرت ………………………………………………………………………………………………… 93

2-2- وضعيت اقتصادي …………………………………………………………………………………. 96

2-2-1- جرم و شرايط اقتصادي ……………………………………………………………………………………….. 96

2-2-2- شغل و ميزان درآمد ……………………………………………………………………………………………. 97

2-2-3- وجه حاصل از سرقت ………………………………………………………………………………………….. 100

فصل سوم: بررسي سرقت در نمونه هاي آماري  ……………………………………… 102

3-1- بررسي سرقت……………………………………………………………………………………… 102

3-1-1- سرقت در فرد و خانواده اش …………………………………………………………………………………. 102

3-1-1-1- اولين سرقت در فرد سارق  ………………………………………………………………………………………… 102

3-1-1-2- نوع سابقه سرقت در فرد …………………………………………………………………………………………… 104

3-1-1-3- نقشه براي ارتكاب سرقت ………………………………………………………………………………………….. 104

3-1-1-4- اولين و آخرين سرقت ………………………………………………………………………………………………. 105

3-1-1-5- چگونگي قرار گرفتن در مسير سرقت …………………………………………………………………………….. 106

3-1-1-6- سابقه سرقت در خانواده سارق …………………………………………………………………………………… 107

3-1-2- انتخاب زمان ، مكان ، سوژه ………………………………………………………………………………….. 107

3-1-2-1- زمان ……………………………………………………………………………………………………… 108

3-1-2-2- مكان ………………………………………………………………………………………………………. 109

3-1-2-3- سوژه ……………………………………………………………………………………………………… 110

3-1-3- انگيزه سرقت …………………………………………………………………………………………………… 110

3-2- بررسي آماري و تاثير اعتياد ، مجازات و زندان بر مجرمين …………………………………  112

3-2-1- بررسي آماري سرقت در جامعه مورد پژوهش ……………………………………………………………. 112

3-2-2- تاثير اعتياد بر سرقت ………………………………………………………………………………………… 115

3-2-3- تاثير مجازات و زندان بر سارقين …………………………………………………………………………… 119

3-3- عوامل و افراد موثر در سرقت (از نظر سارقين) ………………………………………………. 122

فصل چهارم : ارائه راهكارهاي پيشگيرانه از سرقت …………………………………. 124

4-1- راهكارهاي ديني ………………………………………………………………………………….. 124

4-2- راهكارهاي خانوادگي …………………………………………………………………………….  126

4-3- راهكارهاي اقتصادي ……………………………………………………………………………..  128

4-4- راهكارهاي طراحي محيطي ………………………………………………………………………  131

نتيجه گيري  ……………………………………………………………………………………………..  133

پيشنهادات ……………………………………………………………………………………………….  136

منابع و ماخذ …………………………………………………………………………………………….  139

پيوست الف  …………………………………………………………………………………………….. 141

پيوست ب  ……………………………………………………………………………………………….  144

چكيده انگليسي …………………………………………………………………………………………… 145