بررسی فقهی و حقوقی ماهيت و آثار تعهدات وکيل و موکل 94

پایان نامه بررسی فقهی و حقوقی ماهيت و آثار تعهدات وکيل و موکل 94

دانلود پایان نامه رشته حقوق با موضوع بررسی فقهی و حقوقی ماهيت و آثار تعهدات وکيل و موکل 94 با فرمت ورد و قابل ویرایش از ماهان داک

چکیده      

 تعهدات وکیل و موکل به سه قسم تعهدات قراردادی، قانونی و اخلاقی تقسیم می شود که این تعهدات امکان دارد از نوع تعهد به وسیله یا تعهد به نتیجه باشد و همچنین برخی از موارد ترکیبی از این دو نوع است مانند تعهدات وکیل دادگستری. و در مورد تعهدات قراردادی و قانونی به نظر می رسد که بین آن ها اختلاف ماهوی وجود ندارد و دامنه ی تعهدات قراردادی هم شامل تعهدات قراردادی و هم شامل تعهدات قانونی می باشد. وکیل و موکل در صورتی که به تعهدات قراردادی خود عمل نکنند مسئولیت قراردادی    بر عهده ی متعهد قرار می گیرد. همچنین اگر آنان به تعهداتی که در قانون برای آن ها مشخص شده و      بر طبق قانون ملزم به انجام آن می باشند عمل نکنند باعث ایجاد مسئولیت بر عهده ی شخص متعهد       می شود. اما برخی از موارد متعهد به تعهدات اخلاقی خود عمل نمی کند و تعهدات اخلاقی از ضمانت اجرای قراردادی و قانونی برخوردار نیست مگر در مواردی که علاوه بر چهره ی اخلاقی دارای چهره ی قراردادی یا قانونی هم باشد که در این موارد از ضمانت اجرای قراردادی یا قانونی برخوردار است. در مورد ماهیت مسئولیت قراردادی و قانونی به نظر می رسد که بین آن ها اختلاف ماهوی وجود ندارد بلکه از حیث آثار دارای تفاوت هایی هستند و مسئولیت قراردادی دارای دو مبنا است یکی مبنای مستقیم که قانون است و دیگری مبنای غیر مستقیم که اراده ی طرفین می باشد ولی مسئولیت قانونی تنها یک مبنا دارد و آن قانون است. و در صورت جمع بودن شرایط هر دو مسئولیت به نظر می رسد که متعهد له این حق را دارد که هر کدام از دو مسئولیت را که مایل است مبنای طرح دعوی قرار دهد. و در این تحقیق ماهیت و آثار تعهدات وکیل و موکل در فقه و حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفته است.         

کلید واژه: وکیل _ موکل _ تعهدات قراردادی _ تعهدات قانونی

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………    1

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….    2

فصل اول: کلیات………………………………………………………………………………………………………………….    7                                                                                                                                                                                                 1-1-عقد وکالت ………………………………………………………………………………………………………………..    8                                    1-1-1-معنی لغوی عقد وکالت …………………………………………………………………………………………..    8                                             1-1-2-معنی اصطلاحی عقد وکالت …………………………………………………………………………………….    9                                                          1-1-3-نظرات فقهی و حقوقی درخصوص ماهیت وکالت ………………………………………………………   11                                1-1-3-1-نظرات حقوقی ……………………………………………………………………………………………………   11                                                              1-1-3-2-نظرات فقهی ………………………………………………………………………………………………………   11                                       1-2-اوصاف عقد وکالت …………………………………………………………………………………………………….   12                    1-2-1-اذنی و عهدی بودن………………………………………………………………………………………………….   12                                    1-2-2-جایز بودن………………………………………………………………………………………………………………   13                                                                             1-2-3-با اجرت بودن ………………………………………………………………………………………………………..   15                                       1-2-4-رضایی بودن……………………………………………………………………………………………………………   15                          1-3-انواع وکالت ……………………………………………………………………………………………………………….   17                                                     1-3-1-وکالت از جهت نوع عمل…………………………………………………………………………………………   17                                                     1-3-1-1-وکالت مدنی……………………………………………………………………………………………………….   17                                                        1-3-1-2-وکالت دادگستری و تاریخچه ی آن ………………………………………………………………………   17

الف- وکالت تعیینی………………………………………………………………………………………………………………   19

ب- وکالت انتخابی………………………………………………………………………………………………………………   20

1- وکالت معاضدتی……………………………………………………………………………………………………………..   20

2- وکالت تسخیری………………………………………………………………………………………………………………   21

1-3-1-3-مقایسه وکیل مدنی و دادگستری…………………………………………………………………………….   22

1-3-2-وکالت از جهت موضوع……………………………………………………………………………………………   25

1-3-2-1-وکالت عام…………………………………………………………………………………………………………..   25

1-3-2-2-وکالت خاص………………………………………………………………………………………………………   26

1-3-3-وکالت از جهت حدود اختیار وکیل…………………………………………………………………………….   26

1-3-3-1-وکالت مطلق………………………………………………………………………………………………………..   26

1-3-3-2-وکالت مقید…………………………………………………………………………………………………………   28

1-3-3-3-تفاوت وکالت عام و مطلق…………………………………………………………………………………….   28

1-3-3-4-تفاوت وکالت خاص و مقید………………………………………………………………………………….   29

1-3-4-وکالت از جهت وحدت یا تعدد وکلاء………………………………………………………………………..  30

1-3-4-1-وکالت انفرادی……………………………………………………………………………………………………..  30

1-3-4-2-وکالت اجتماعی……………………………………………………………………………………………………  30

1-3-5-وکالت از جهت دریافت اجرت………………………………………………………………………………….  31

1-3-5-1-وکالت رایگان………………………………………………………………………………………………………  31

1-3-5-2-وکالت با اجرت……………………………………………………………………………………………………  32

1-3-6-وکالت از جهت تعلیق و تنجیز…………………………………………………………………………………..  32

1-3-6-1-وکالت معلق………………………………………………………………………………………………………..  32

1-3-6-2-وکالت منجز………………………………………………………………………………………………………..  33

1-3-7-وکالت از جهت واقعی و ظاهری بودن………………………………………………………………………..  33

1-3-7-1-وکالت واقعی……………………………………………………………………………………………………….  33

1-3-7-2-وکالت ظاهری……………………………………………………………………………………………………..  34

1-3-8-وکالت از جهت حدود اختیار وکلای متعدد…………………………………………………………………  35

1-3-8-1-وکالت عرضی………………………………………………………………………………………………………  35

1-3-8-2-وکالت طولی………………………………………………………………………………………………………..  35    1-4-انواع قرارداد وکالت……………………………………………………………………………………………………..  35                           1-4-1-وکالت کتبی…………………………………………………………………………………………………………….  35

1-4-1-1-وکالت رسمی………………………………………………………………………………………………………  36

1-4-1-2-وکالت عادی……………………………………………………………………………………………………….   36

الف- وکالت نامه وکیل مدنی…………………………………………………………………………………………………  36

ب- وکالت نامه وکیل دادگستری…………………………………………………………………………………………..  36                                              1-4-2-وکالت شفاهی…………………………………………………………………………………………………………  37                                                                                                      1-5-مقایسه وکالت با سایر مفاهیم مشابه………………………………………………………………………………..   37                                                                         1-5-1-تفاوت وکالت و وصیت …………………………………………………………………………………………..   37                                                                       1-5-2-تفاوت وکالت و ودیعه …………………………………………………………………………………………….   37                        1-5-3-تفاوت وکالت و اجاره ی خدمات …………………………………………………………………………….   38                 1-5-3-1-تفاوت وکالت و قرارداد کار …………………………………………………………………………………   38                                             1-5-3-2-تفاوت وکالت و قرارداد مقاطعه ……………………………………………………………………………   39                                   1-5-4-تفاوت وکالت و بیع ………………………………………………………………………………………………..   39                                   1-6-تعهد …………………………………………………………………………………………………………………………   39                                                           1-6-1-تعریف تعهد ………………………………………………………………………………………………………….   40                                         1-6-2-ارکان تعهد……………………………………………………………………………………………………………..   40                                                                                                 1-6-2-1-موضوع تعهد………………………………………………………………………………………………………   40                                                                                              1-6-2-2-طرفین تعهد………………………………………………………………………………………………………..   41                                                                                                    1-6-2-3-رابطه ی حقوقی………………………………………………………………………………………………….   41                                                                                                                                                                                                        1-6-3-اقسام تعهدات ………………………………………………………………………………………………………..   42                         1-6-3-1-تعهدات قراردادی ……………………………………………………………………………………………….   42

الف-تعهدات اصلی……………………………………………………………………………………………………………..   42

ب-تعهدات فرعی……………………………………………………………………………………………………………….   42

1-تعهدات شرطی……………………………………………………………………………………………………………….   43

2-تعهدات تبعی………………………………………………………………………………………………………………….   43                                 1-6-3-2-تعهدات قانونی …………………………………………………………………………………………………..   44                           1-6-3-3-تعهدات اخلاقی ………………………………………………………………………………………………….   44

1-6-4-نوع تعهدات …………………………………………………………………………………………………………..    45

1-6-4-1-تعهد به وسیله…………………………………………………………………………………………………….   45

1-6-4-2-تعهد به نتیجه……………………………………………………………………………………………………..   45

1-7-آثار تعهدات……………………………………………………………………………………………………………….   46

1-7-1-آثار تعهدات قراردادی……………………………………………………………………………………………..   46

1-7-2-آثار تعهدات قانونی………………………………………………………………………………………………….  46

1-7-3-آثار تعهدات اخلاقی………………………………………………………………………………………………..  46

فصل دوم: ماهیت تعهدات وکیل و موکل………………………………………………………………………………..  47                                                                                   2-1-تعهدات وکیل و موکل نسبت به یکدیگر…………………………………………………………………………  48                                        2-1-1-اقسام تعهدات وکیل و موکل …………………………………………………………………………………….  48                                                                        2-1-1-1-تعهدات قراردادی وکیل و موکل …………………………………………………………………………..  48

الف-تعهدات قراردادی وکیل………………………………………………………………………………………………..  48         ب-تعهدات قراردادی موکل………………………………………………………………………………………………….  49

2-1-1-2-تعهدات قانونی وکیل و موکل ……………………………………………………………………………….  50                             -تعهدات قانونی وکیل مدنی…………………………………………………………………………………………………  50                                                                            الف-اجرای عقد وکالت ………………………………………………………………………………………………………  51                                                                   1-اجرای لوازم و مقدمات عقد وکالت……………………………………………………………………………………  51                                                                             2-اجرای وکالت توسط توکیل به غیر ……………………………………………………………………………………  52                                     3-اجرای وکالت توسط اجیر…………………………………………………………………………………………………  55                                                                      4-تعدد وکیلان……………………………………………………………………………………………………………………  56                                                              ب-نگهداری اموال موکل …………………………………………………………………………………………………….  58                          پ-رعایت مصلحت موکل …………………………………………………………………………………………………..  59                             ت-رعایت حدود وکالت ……………………………………………………………………………………………………..  61                   ث-دادن حساب به موکل …………………………………………………………………………………………………….  61                                                               -تعهدات قانونی وکیل دادگستری …………………………………………………………………………………………  62                                                                                        الف-صداقت ودرستی وکلاء…………………………………………………………………………………………………  63                                                                                    ب-حفظ اسرار موکل ………………………………………………………………………………………………………….  63                                      پ-پیگیری و مراقبت های لازم در تعقیب دعوی ……………………………………………………………………  66

1-رعایت مواعد قانونی…………………………………………………………………………………………………………  67

2-حسن جریان دادرسی………………………………………………………………………………………………………..  67

3-حضور در جلسات دادرسی……………………………………………………………………………………………….  67                                                                          ت-تشویق به سازش …………………………………………………………………………………………………………..  68                                                        -تعهدات قانونی موکل ………………………………………………………………………………………………………..  69                                                                         2-1-2-نوع تعهدات در عقد وکالت ……………………………………………………………………………………..  71                                       2-1-3-تعهدات دارای ماهیت چندگانه………………………………………………………………………………….  72                                          2-1-4-تعهدات مختلط ………………………………………………………………………………………………………  73           2-2-تعهدات وکیل و موکل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………..  74                      2-2-1-تعهدات وکیل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………………..  74                                              2-2-1-1-تعهدات وکیل مدنی نسبت به اشخاص ثالث ………………………………………………………….  74                                     الف-تعهدات وکیل مدنی نسبت به طرف قرارداد موکل…………………………………………………………….  75

ب-تعهدات وکیل مدنی نسبت به سایر اشخاص……………………………………………………………………..  75                                                                                                       2-2-1-2-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به اشخاص ثالث…………………………………………………….  76

الف-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به طرف دعوای موکل و سایر اشخاص دخیل در دعوی………  76

ب- تعهدات وکیل دادگستری نسبت به وکلاء…………………………………………………………………………  77

1-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به وکلای دخیل در دعوی……………………………………………………  77

2-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به سایر وکلاء…………………………………………………………………….  79

ج-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به دادگستری…………………………………………………………………….  79

1-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به دادگاه محل طرح دعوی……………………………………………………  79

2-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به سایر محاکم…………………………………………………………………….  79

د-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به سایر اشخاص………………………………………………………………….  80

2-2-2-تعهدات موکل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………………..  80

-تعهدات موکل نسبت به طرف قرارداد……………………………………………………………………………………  80

الف-التزام به مفاد عقد در حدود وکالت………………………………………………………………………………….  81

ب- وضعیت امور خارج از حدود وکالت………………………………………………………………………………..  82

ج-وضع موکل در برابر معاملاتی که به نام او انجام نمی شود……………………………………………………  82

فصل سوم: آثار تعهدات وکیل و موکل…………………………………………………………………………………….  84

3-1-آثار تعهدات وکیل و موکل نسبت به یکدیگر……………………………………………………………………  85

3-1-1-آثار تعهدات قراردادی وکیل و موکل…………………………………………………………………………..  85

3-1-1-1-آثار تعهدات قراردادی وکیل…………………………………………………………………………………..  86

3-1-1-2-آثار تعهدات قراردادی موکل………………………………………………………………………………….  87

3-1-2-آثار تعهدات قانونی وکیل و موکل………………………………………………………………………………  88

3-1-2-1-آثار تعهدات قانونی وکیل………………………………………………………………………………………  88

3-1-2-2-آثار تعهدات قانونی موکل……………………………………………………………………………………..  89

3-1-3-آثار تعهدات اخلاقی وکیل و موکل……………………………………………………………………………..  89

3-2-نحوه جبران خسارت…………………………………………………………………………………………………….  90

3-2-1-نحوه جبران خسارت طبق قرارداد……………………………………………………………………………….  90

3-2-2-نحوه جبران خسارت طبق قانون…………………………………………………………………………………  91

3-2-2-1-جبران از طریق اعاده ی وضع سابق………………………………………………………………………..  91

الف-بازگرداندن عین مال………………………………………………………………………………………………………  91

ب-از بین بردن منبع ضرر……………………………………………………………………………………………………..  92

3-2-2-2-جبران ضرر از راه دادن معادل………………………………………………………………………………..  92

الف-دادن مثل………………………………………………………………………………………………………………………  92

ب-دادن قیمت…………………………………………………………………………………………………………………….   93

3-3-اسباب معافیت از خسارت……………………………………………………………………………………………..  93

3-3-1-قوه قاهره…………………………………………………………………………………………………………………  94

3-3-2-فعل شخص ثالث……………………………………………………………………………………………………..  94

3-3-3-فعل متعهد له……………………………………………………………………………………………………………  95

3-3-4-شرط عدم مسئولیت…………………………………………………………………………………………………..  95

3-3-5-بیمه مسئولیت…………………………………………………………………………………………………………..  95

3-4-مقایسه مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی………………………………………………………………………  96

3-5-جمع شرایط مسئولیت قراردادی و قانونی………………………………………………………………………..  98

3-6-آثار نوع تعهدات در عقد وکالت…………………………………………………………………………………….. 100

3-7-آثار تعهدات وکیل و موکل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………….. 102

3-7-1-آثار تعهدات وکیل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………….. 102

3-7-2-آثار تعهدات موکل نسبت به اشخاص ثالث…………………………………………………………………. 105

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………. 106     فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………………………. 108    چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………… 112