سیاست جنایی تقنینی ایران در مورد اعاده ی دادرسی و مقایسه با قوانین آیین دادرسی کیفری تا کنون94

پایان نامه سیاست جنایی تقنینی ایران در مورد اعاده ی دادرسی و مقایسه با قوانین آیین دادرسی کیفری تا کنون94

دانلود پایان نامه رشته حقوق با موضوع سیاست جنایی تقنینی ایران در مورد اعاده ی دادرسی و مقایسه با قوانین آیین دادرسی کیفری تا کنون94 با فرمت ورد و قابل ویرایش از ماهان داک

چکیده

جامعه‌ای منظم است که به اختلافات مردم خود به‌سرعت رسیدگی کرده و خاتمه داده و حق مظلوم را از ظالم مطالبه نماید. اما همواره سرعت در کار که لازمه نظم و آرامش هر جامعه است با اجرای عدالت هم سوئی ندارد و چه بسا بعد از صدور حکم و در ظاهر نظم بخشیدن به امور، حقایقی بعدها ثابت شده مخالفت احکام صادره با واقعیت را آشکار می‌سازد. چرا که احکام محاکم ناشی از عمل انسان بوده و ممکن است در نتیجه بی‌توجهی و یا اشتباه صادر شده باشد. برای اینکه از این عیب و نقص تاحدی جلوگیری شود کلیه قوانین و اصول در جوامع قدیمی و جدید بر این عقیده‌اند که احکام صادره به اقتضاء تشکیلات سیاسی و قضائی و عادات هر کشور باید در بعضی موارد تحت شرایط معینی از دو طریق عادی و فوق العاده قابل تجدیدنظر باشند. یکی از طرق فوق العاده اعاده دادرسیکه در طول 36 سال بعد از انقلاب تحولاتی را به خود دیده است. این تحولات بیشتر در مورداعاده دادرسی و قابلیت تجدید نظر بودنرای دادگاهمرجوع الیه و اختیارات رئیس قوه قضاییه است که نوعی اعاده دادرسی تلقی می شود. هدف از پایان نامه این است که سیاست جنایی تقنینی ایران در مورد اعاده ی دادرسی و مقایسه با قوانین آیین دادرسی کیفری تا کنون، مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق حاضر، روش توصیفی- تحلیلی و مرور منابع کتابخانه­ای و الکترونیکی بوده است. با تصویب قانون آئین دادرسی كیفری در یازدهم شهریور ماه 1290 و تجویز تجدید محاكمه به موجب مقررات این قانون، مواد ( 466 تا 472) قانون مزبور به موارد و مقررات و موضوعات متفرقه به اعاده دادرسی اختصاص داده شد. در سال 1356 با تصویب قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری، علاوه بر اصلاح و تغییر سایر قوانین، در مقررات تجدید محاكمه نیز تغییراتی داده شد. در قانون آیین دادرسی کیفری 1378 با عنوان اعاده دادرسي در باب چهارم از ماده 272 الي 277 با اندكي تغييرات پيش بيني شد .در مصوب 4/12/92 با توجه به حاکميت قانون جديد و جايگزيني ماده 474 آن در مبحث اعاده دادرسي، به جاي ماده 272 قانون سابق، پذيرش تقاضاي اعاده دادرسي صرفاً در چارچوب مقررات ماده 474 ممکن و ميسر است و در مقررات جديد اعاده دادرسی به هفت بند در خصوص ماده مذکور ماده مذکور افزایش یافت. همچنین در ماده 477 قانون جدید آمده است که در صورتي که رئيس قوه قضائيه رأي قطعي صادره از هريک از مراجع قضائي را خلاف شرع بيّن تشخيص دهد، با تجويز اعاده دادرسي، پرونده را به ديوان عالي کشور ارسال تا در شعبي خاص که توسط رئيس قوه قضائيه براي اين امر تخصيص مي‌يابد رسيدگي و رأي قطعي صادر نمايد.

 

کلید واژگان: سیاست جنایی تقنینی ایران – اعاده ی دادرسی کیفری- اجرای عدالت کیفری- قوانین آیین دادرسی کیفری – طرق فوق العاده رسیدگی – شیوه قانونگذاری جزائی و کیفری.

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                   صفحه

 

چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………. 2

1- بیان مساله …………………………………………………………………………………………………………………… 2

2- تعریف اصطلاحات موضوع …………………………………………………………………………………………… 4

3- سوال های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………… 5

4- فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….  6

5- سابقه و پيشينه تحقيق ……………………………………………………………………………………………………. 6

6- نوع تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………….. 7

7- روش تحقيق ……………………………………………………………………………………………………………….. 7

8- علّت واهميّت انتخاب موضوع ……………………………………………………………………………………….. 7

9- اهداف تحقيق وکاربران آن …………………………………………………………………………………………….. 7

10- ساختارتحقیق …………………………………………………………………………………………………………….. 8

فصل اول: کلیات تحقیق …………………………………………………………………………………………………… 9

مبحث اول: تعریف مفاهیم وتحول قانون آیین دادرسی کیفری در مورد اعاده دادرسی ………………. 10

گفتار اول: تاریخچه اعاده دادرسی در حقوق ایران باستان ………………………………………………. 16

گفتار دوم: سوابق قانونی قبل از انقلاب اسلامی ……………………………………………………………. 21

گفتار سوم: وضعیت قضائی بعد از انقلاب اسلامی ……………………………………………………….. 22

گفتار چهارم: مبانی حقوقی رسیدگی فوق العاده به آراء قطعی ………………………………………… 24

گفتار پنجم: موضع قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری درمورد اعاده دادرسی کیفری مصوب 1356 ………………………………………………………………………………………………………….. 29

گفتار ششم: موارد و جهات اعاده دادرسی کیفری  ………………………………………………………… 32

گفتار هفتم: آثار پذیرش در خواست اعاده دادرسی کیفری …………………………………………….. 35

گفتار هشتم: اعاده دادرسی در قانون آ.د.ک مصوب 1378 …………………………………………….. 35

گفتار نهم: تبیین تعارض ماده 10 ق.م.ا با بند 7 ماده 272 ق.آ.د.ک مصوب 1378  ……………. 36

گفتار دهم: تبیین اعاده دادرسی در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 ……………………. 37

مبحث دوم: تحول در اشخاصی که حق درخواست اعاده دادرسی کیفری دارند ……………………….. 39

گفتار اول: مرجع اعاده دادرسي ………………………………………………………………………………….. 40

گفتار دوم: جهات اعاده دادرسی کیفری ………………………………………………………………………. 41

گفتار سوم: آیین و روش اعاده دادرسی و انواع آن ………………………………………………………… 42

گفتار چهارم: تمایز و تفاوت اعاده دادرسی در امور کیفری با امور مدنی ………………………….. 42

گفتار اول: بررسی اشخاص ذی حق در قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری  1356 در مورد اعاده دادرسی کیفری ………………………………………………………………………………………… 43

گفتار دوم: بررسی اشخاص ذی صلاح در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1378 در مورد اعاده دادرسی کیفری ………………………………………………………………………………………………… 45

گفتار سوم: بررسی اشخاص ذی صلاح در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در مورد اعاده دادرسی کیفری ………………………………………………………………………………………………… 46

فصل دوم: نقش دیوان عالی کشور در تجویز اعاده دادرسی کیفری  ………………………………….. 47

مبحث اول: نقش دیوان عالی کشور در طول تحول قوانین ……………………………………………………. 48

گفتار اول: تحولات دیوان عالی کشور …………………………………………………………………………. 48

گفتار دوم: فرآیند تحول قوانین ………………………………………………………………………………….. 54

گفتار سوم: نقش دیوان عالی کشور در اعاده دادرسی……………………………………………………… 55

گفتار چهارم: فرآیند رسیدگی در دادگاه مرجوع الیه بعد از تجویز دیوان عالی کشور …………. 61

گفتار پنجم: وضعیت رای جدید صادر شده از حیث قابلیت تجدید نظر ………………………….. 62

گفتار ششم: مرجع رسیدگی به اعاده دادرسي ……………………………………………………………….. 62

گفتار هفتم: جهات اعاده دادرسی کیفری ……………………………………………………………………… 63

گفتار هشتم: آیین اعاده دادرسی و انواع آن ………………………………………………………………….. 64

گفتار نهم: تفاوت اعاده دادرسی در امور کیفری و مدنی ………………………………………………… 64

 

فصل سوم: اعاده دادرسی از طرق اعمال ماده 18 قانون اصلاح تشکیل دادگاه­های عمومی انقلاب………………………………………………………………………………………………………………….. 66

مبحث اول: ماده 18 و ویژگیهای آن در قانون تشکیل دادگاههای عمومی انقلاب …………………….. 67

گفتار اول. تحلیل مادّه 18 اصلاحی تشکیل دادگاه عمومی و انقلاب و تبصره های آن ………. 69

گفتار دوم: رویه قضایی در مورد ماهیت مخالفت رای با قانون یا شرع …………………………….. 74

گفتار سوم: اصلاح ماده ۱۸ اصلاحی قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب ……………… 76

گفتار چهارم: ابـهـامـات اجـرائی اعمـال مـاده 18 اصلاحـی قانـون تـشکـیـل دادگــاه­های عـمـومی و انقلاب …………………………………………………………………………………………………… 90

گفتار پنجم: مرجع رسیدگی به موضوع اعاده دادرسی ……………………………………………………. 94

مبحث دوم: قلمرو اختیارات رئیس قوه قضاییه ……………………………………………………………………. 94

گفتار اول. تحولات اختیارات رئیس قوه قضاییه  ………………………………………………………….. 94

گفتار دوم: نسخ ماده 2 قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه ……………………………….. 95

گفتار سوم: تشریفات بررسی و رسیدگی به تقاصای خلاف شرع بودن ……………………………. 96

گفتار چهارم: بررسی اعاده دادرسی فوق العاده در ماده واحده قانون ……………………………….. 99

مبحث سوم: مقایسه اعاده دادرسی در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 (بااصلاحات بعدی آن در 24/03/1394 ) با قانون آیین دادرسی کیفری سال 1378…………………………………………….. 100

گفتار اول. اختیارات رئیس قوه قضائیه در قانون جدید…………………………………………………. 100

گفتار دوم: وضعیت اجرأي حکم پس از تجویز اعاده دادرسی کیفری…………………………….. 102

گفتار سوم. آثار و تبعات حکم اول……………………………………………………………………………. 103

گفتار چهارم: رسیدگی ماهوی دادگاه پس از تجویز اعاده دادرسی کیفری……………………….. 104

گفتار پنجم. امکان تقاضای اعاده دادرسی مجدد از حکمی که پس از اعاده دادرسی صادر شده است……………………………………………………………………………………………………………………… 104

گفتار ششم: تأثیر گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرائم غیر قابل گذشت در اعاده دادرسی کیفری……………………………………………………………………………………………………………………. 105

مبحث چهارم: تحولات دوران چهارم ریاست قوه قضائیه …………………………………………………… 105

گفتار اول: نقاط قوت قانون جدید در مورد اختیارات رییس قوه قضاییه ………………………… 107

گفتار دوم: اشخاصی که حق اعلام مبانیت راي با شرع را دارند …………………………………….. 108

گفتار سوم: قانون اختیارات و وظایف رییس قوه قضاییه  مصوب 9/12/1371 ……………….. 109

 

فصل چـهارم: تحـلیـل و تبیین اعـاده دادرسـی کیفـری در قانـون آییـن دادرسـی کـیـفری مصـوب 1394 ……………………………………………………………………………………………………. 113

مبحث اول: تحلیل و تبیین اعاده دادرسی کیفری ……………………………………………………………….. 114

گفتار اول. تحول و جهات اعاده دادرسی کیفری …………………………………………………………. 114

گفتار دوم. اشخاص ذیصلاح جهت درخواست اعاده دادرسی کیفری ……………………………. 116

گفتار سوم. مرجع صالح جهت رسیدگی به اعاده دادرسی کیفری ………………………………….. 119

گفتار چهارم. اختیارات رئیس قوه قضائیه در قانون جدید ……………………………………………. 120

گفتار پنجم. وضعیت اجراي حکم پس از تجویز اعاده دادرسی کیفری……………………………. 122

گفتار ششم. آثار و تبعات حکم اول…………………………………………………………………………… 122

گفتار هفتم. رسیدگی ماهوی دادگاه پس از تجویز اعاده دادرسی کیفری ………………………… 123

گفتار هشتم. امـکـان تقاضـای اعـاده دادرسـی مـجدد از حکمی که پس از اعـاده دادرسـی صـادر شـده اسـت ………………………………………………………………………………………………… 124

گفتار نهم. تأثیـر گذشـت شاکـی یا مدعی خصوصی در جـرائم غیـر قابل گذشت در اعاده دادرسی کیفری ………………………………………………………………………………………………………. 124

گفتار نهم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات ………………………………………………………………………….. 125

الف. نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………………….. 125

ب. پیشنهادات   ……………………………………………………………………………………………. 128

 

منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………………………………………. 131

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………….. 137