موضوع:ماهیت و شرایط ایفای تعهد در حقوق ایران و مصر92

تعداد صفحات:104

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد بین المللی بندرانزلی

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته : حقوق M.A

گرایش : خصوصی

موضوع :

ماهیت و شرایط ایفای تعهد در حقوق ایران و مصر

عنوان                                                                                                              صفحه

چکیده 9

مقدمه. 10

فصل اول : ماهیت ایفای تعهد در حقوق ایران و مصر. 14

1-1- ماهیت ایفای تعهد در حقوق ایران. 15

1-1-1- دکترین. 16

1-1-1-1- نظریه عمل قضایی. 16

1-1-1-2-نظریه عمل حقوقی. 17

1-1-1-3-نظریه ایقاع. 19

1-1-1-4- نظریه واقعه حقوقی. 23

1-1-1-5- نتیجه نظرات ابرازی علمای حقوق. 26

1-1-1-5-1- نکات مشابه 26

1-1-1-5-2-نکات متفاوت.. 27

1-1-2- ماهیت ایفای تعهد در فقه اسلامی. 28

1-1-3- نظریه پیشنهادی.. 31

1-2- ماهیت ایفای تعهد در حقوق مصر. 36

فصل دوم : شرایط ایفای تعهد در حقوق ایران و مصر. 40

2-1-کلیات.. 41

2-1-1-پرداخت دلیل عدم تبرع یا تبرع. 41

2-1-2-دین طبیعی. 44

2-2- ایفا کننده ی مورد تعهد 47

2-2-1- شرایط ایفا کننده 49

2-2-1-1- شرط مباشرت.. 49

2-2-1-2- شرط مالکیت و اهلیت.. 51

2-2-1-3-شرایط استرداد مال پرداختی. 55

2-3- گیرنده مال مورد تعهد 58

2-3-1-قانون ایران. 58

2-3-1-1- پرداخت به شخص اصلی و نماینده او. 58

2-3-1-2- پرداخت به غیر شخص اصلی. 59

2-3-1-3-پرداخت به حاکم یا قائم مقام او. 59

2-3-2-قانون مصر. 62

2-3-2-1- پرداخت به شخص اصلی و نماینده او به شرط ارائه رسید 62

2-3-2-2- پرداخت به غیر شخص اصلی به شرط تایید او. 63

2-3-2-3-شرایط عدم مسئولیت متعهد در عدم دریافت متعهد له. 63

2-3-3- اهلیت گیرنده 65

2-4- موضوع تعهد 69

2-4-1-شرایط کلی یا عمومی در حقوق ایران. 69

2-4-1-1- لزوم یکی بودن موضوع تعهد و تادیه. 69

2-4-1-2-ممنوع نبودن از پرداخت یا آزاد بودن در تادیه. 70

2-4-1-3-عدم امکان تجزیه موضوع تعهد در زمان پرداخت.. 71

2-4-2-شرایط کلی یا عمومی در حقوق مصر. 75

2-4-2-1- لزوم یکی بودن موضوع تعهد و تادیه. 76

2-4-2-2- ممنوع نبودن یا آزاد بودن در تادیه. 76

2-4-2-3-شرایط و ویژگی های خاص عدم امکان تجزیه موضوع تعهد در زمان پرداخت.. 76

2-4-3-شرایط اختصاصی یا موضوعی. 79

2-4-3-1-در حقوق ایران. 79

2-4-3-1-1-عین معین. 79

2-4-3-1-2-عین کلی. 81

2-4-3-2-حقوق مصر. 82

2-4-4-سایر موضوع تعهدات.. 84

2-4-4-1- انتقال مال. 84

2-4-4-2- تادیه پول. 84

2-4-4-3- فعل یا ترک فعل. 88

2-5- مکان و زمان و هزینه ایفای تعهد 89

2-5-1- مکان ایفای تعهد 89

2-5-2- هزینه ایفای تعهد 93

2-5-3- دیون متعدد 94

2-5-4- زمان ایفای تعهد 97

فصل سوم : وضعیت ایفای تعهد توسط شخص ثالث.. 100

3-1- ماهیت ایفای تعهد توسط شخص ثالث.. 101

3-2- پرداخت آگاهانه دین. 102

3-2-1-تفاوت پرداخت دین توسط شخص ثالث در قانون مدنی و قانون تجارت.. 105

3-3- شرایط ثالث.. 109

3-4- دین به اشتباه پرداخت شود . ( ایفای ناروا ) 111

3-4-1- شرایط ایفای ناروا 112

3-4-1-1- دریافت ناروا 112

3-4-1-2- اشتباه در پرداخت.. 113

3-4-2-آثار ایفای ناروا 116

3-4-2-1- رد عین و منفعت.. 116

3-4-2-1-1- گیرنده با حسن نیت.. 117

3-4-2-1-2- گیرنده با سوء نیت.. 118

3-4-3- تحمل هزینه نگهداری.. 120

فصل چهارم : نتیجه گیری.. 122

منابع و مآخذ : 125

منابع  فارسی. 125

منابع فقهی و عربی. 128

مقالات.. 130

فارسی. 130

عربی. 131

قوانین. 131

سایت اینترنتی. 131

چکیده

عقود و پیمان ها هر روز با شرایط و نیازهای متفاوت طرفین تشکیل می گردد تا آنها بتوانند بیشترین منفعت و کمترین ضرر را ببینند . قصد تشکیل دهندگان عقود وقتی به پایان می رسد و هر یک از آنها از عملکرد خویش راضی می‌شوند که به آنچه می‌‌خواستند برسند و این در پرتو ایفا و انجام مورد تعهد به دست می‌آید. یکی از مباحث اصلی در این بین ، ماهیت ایفای تعهد در حقوق کشورها می‌باشد ؛ ماهیت ایفای تعهد در قانون مدنی ایران تعریف نشده است ، اما علمای حقوق در سالیان جدید هر یک به نوبه خود به تفسیر و بیان نظرات خود در تعریف آن پرداخته اند که باعث به‌وجود آمدن اختلاف نظرهایی شده است . و برای از بین بردن اختلاف ، اگر قانون به عنوان اصل و شاکله تعاریف قرار گیرد، می‌تواند نشان دهد که این اختلاف نظرها به اتفاق نظر تبدیل خواهند شد . ماهیت ایفای تعهد یعنی ادامه خواست دو طرف که رسیدن به هدف معین و برحسب نوع تعهد متفاوت خواهد بود . ولی در حقوق مصر باتوجه به اتفاق نظر موجود ، تعریف ماهیت ایفای تعهد عقد می‌باشد . مبحث دیگر ، شرایط ایفای تعهد در حقوق دوکشور است ، باتوجه به اینکه قانون مدنی ایفای تعهد را در بخش سقوط تعهدات قرار داده ، شرایطی نیز برای آن مقرر داشته است که از جمله آن اهلیت می‌باشد ، که در حقوق ایران و مصر بیشترین تفاوت معیار در خصوص شرایط ایفای تعهد وجود دارد البته قابل ذکر است که تقریباً در حقوق مدنی هر دو کشور مراتب اختلاف از یک سو و جامع و کامل بودن نظر مقنن از سوی دیگر دیده می‌شود . مبحث دیگر ایفای تعهد توسط شخص ثالث است که به صورت ماذون یا غیر ماذون به پرداخت دین و ایفای تعهد متعهد می‌پردازد و در واقع ثالث‌، به جمع عاقدین تعهد یا عقد وارد می‌شود که به نوعی کمک به مدیون یا متعهد می‌نماید ، البته در حقوق مصر بیشترین اهمیت به ایفای دین توسط ثالث نسبت به حقوق ایران دیده می‌شود و می‌توان گفت که در حقوق هر دو کشور پرداخت از سوی غیر ماذون صحیح می باشد .

واژگان کلیدی

ایفای تعهد ، شخص ثالث ، مدیون ، تعهد ، اهلیت ، ایفای ناروا