اثبات نسب در فقه و قانون مدنی

پایان نامه اثبات نسب در فقه و قانون مدنی

دانلود پایان نامه رشته حقوق با موضوع اثبات نسب در فقه و قانون مدنی با فرمت ورد و قابل ویرایش از ماهان داک

چکیده

نسب در لغت به معنای قرابت است یعنی نسب عرفاً رابطه ای است که از پیدایش یک انسان از انسان دیگر انتزاع می شود. نسب مشروع هنگامی حاصل می شود که از طریق ازدواج صحیح به وجود آمده باشد و نسب وقتی نامشروع است که در اثر نزدیکی زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت وجود نداشته، کودکی به وجود آید و والدین یا یکی از آنها به عدم زوجیت عالم باشد. آسانترین و ساده ترین راه اثبات نسب پدری استناد به اماره فراش است که در اصطلاح عبارت است از اینکه طفلی که از زن دارای شوهر به دنیا آمده است فرزند شوهر فرض شود و ملحق به او گردد. این اماره که از حدیث «الولد للفراش و للعاهر الحجر» گرفته شده مورد قبول تمام مذاهب فقهی و قانون مدنی ایران است که از نسب فرزند حمایت می کند تا بدون اقرار و بیان، به زوج نسبت داده شود. البته با استناد به این اماره نسب طفلی هم که از نکاح فاسد یا شبهه متولد شود به واطی ملحق می شود هر چند فراش واقعی وجود ندارد. در زمینه نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی و رحم اجاره ای نیز اگر لقاح با نطفه شوهر باشد رابطه نسب برقرار می شود و اگر با نطفه غیر شوهر باشد در فقه نسب ثابت نمی شود اما در حقوق مدنی ایران برخی نسب طفل را برای صاحب نطفه ثابت و برخی دیگر ثابت نمی دانند و او را محکم ولد زنا قرار می دهند.از آنجایی که در اثبات نسب با احتیاط عمل می شود با کمترین دلیل نسب ثابت می شود اما جز با قوی ترین ادله که لعان است نفی نمی شود. با این حال امروزه برای نفی نسب از دلایل دیگری چون عوامل ژنتیکی و آزمایشات پزشکی هم استفاده می شود. علاوه بر اماره فراش، اقرار و شهادت نیز در زمره دلایلی است که به طور معمول در دعاوی اثبات نسب مورد استناد قرار می گیرد و در این باره اختلافی نیست. دلایل دیگری مانند قیافه شناسی و قرعه  هم در اثبات نسب وجود دارد که در این موارد اختلاف نظر به مراتب بیشتر است. در نهایت طرق مشترک اثبات نسب در فقه شناسی و تمایل فطری ولد بعد از بلوغ به متنازعین را در صورتی که دلیل دیگری نباشد جزو طرق اثبات نسب می داند. برخی دیگر از فقها برای اثبات نسب از قرعه هم کمک می گیرند ولی قانون مدنی ایران متعرض این دلایل نشده و ذکری از قرعه و قیافه به میان نیاورده است. با توجه به این که ادله و امارات مورد نظر فقها در نفی و اثبات نسب خصوصیت و موضوعیتی نداشته و مقصود حمایت از اصل مسأله نسب به عنوان یکی از ارزش های ضروری بوده است امروزه می توان از طرق و ادله علمی که دلالت روشن تری بر مسأله دارند استفاده نمود. این پایان نامه طی سه بخش به بیان مسائل مربوط به نسب از نظر فقه و حقوقی مدنی ایران می پردازد.

 

واژه های کلیدی: نسب، اقرار به نسب، اماره فراش، قرعه،تحقیق محلی.نظر کارشناس(دی ان ای)

 

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه

الف – سوالات تحقیق

ب- فرضیه های تحقیق

ج- نوع و روش تحقیق

د- اهداف تحقیق

ه- ضرورت تحقیق

ز- پیشینه تحقیق

بخش اول.کلیات تحقیق

فصل اول.مفهوم و ماهیت نسب

مبحث اول. ماهیت نسب

گفتار اول. مفهوم نسب

بند اول.پیشینه تاریخی نسب شناسی

الف.نسب درمیان عرب جاهلی

ب.دانش نسب در عصر اسلامی

ج.عوامل مؤثر بر رشد دانش نسب شناسی

بند دوم.کاربرد دانش نسب

گفتار دوم.منابع نسب مشهور در میان اهل سنت

گفتار سوم.نقش شیعیان امامی در ترویج علم انساب

بند اول.علم نسب در سیره معصومان (ع)

بند دوم.نقش شیعیان در دانش نسب

بند سوم.تنی چند از نسب شناسان برجسته شیعی

مبحث دوم.شیوه تعلق کودک به پدر و مادر

گفتار اول. چگونگی انتساب طفل به والدین

بند اول. چگونگی انتساب طفل به پدر

بند دوم. چگونگی انتساب طفل به مادر

الف. دارنده دو عامل ولادت و تکون با هم مادر است

ب. تکون، ملاک انتساب طفل به مادر است

گفتار دوم.شرایط قانون‌گذاراسلام در پذیرش مفهوم عرفی نسب

بند اول. دلیل تصرف قانون‌گذار در مفهوم عرفی نسب

بند دوم. عیار تشخیص نسب مشروع

بند سوم. تلازم یا عدم تلازم بین نامشروع بودن طفل و تحقق نسب

فصل دوم.رابطه نسب در استفاده از رحم جایگزین

مبحث اول. تحقق نسب در حالت استفاده از رحم جایگزین

گفتاراول. وضعیت نسب طفل متولد از رحم جایگزین

بند اول. مفهوم استفاده از رحم جایگزین

بند دوم. اشکال مختلف استفاده از رحم جایگزین

الف. جانشینی در بارداری

ب. جانشینی سنتی رحم

ج. جانشینی با استفاده از تخمک یا جنین اهدایی

گفتار دوم.انتساب به والدین

بند اول.نسب پدری

بند دوم.نسب مادری

الف. حالت جانشینی در بارداری

1. رابطه طفل با صاحب تخمک
2. رابطه طفل با صاحب رحم

ب. حالت جانشینی سنتی رحم

ج. حالت مادر جانشینی با استفاده از تخمک، جنین اهدایی

د. حالت مادر جانشینی با استفاده از تخمک اهدائی

و. حالت مادر جانشینی با استفاده از جنین اهدائی

مبحث دوم. استفاده از راهکار مصلحت کودک در اثبات نسب

گفتاراول. فرزند خواندگی

گفتاردوم.تبیین قانون نحوة اهدای جنین به زوجین نابارور

بخش دوم.قاعده ی فراش

فصل اول.اثبات نسب طفل توسط قاعده فراش

مبحث اول.مدرک قاعده فراش

گفتار اول.مفردات قاعده فراش.

بند اول. مفهوم ولد

بند دوم.مفهوم فراش

بند سوم.مفهوم عاهر

بند چهارم.مفهوم حجر

گفتار دوم.مفاد قاعده

مبحث دوم.شرایط اجرای قاعده فراش

گفتاراول. اجرای قاعده در مورد طفل متولد در زمان زوجیت

گفتار دوم.شرایط پنج گانه اجرای قاعده فراش

بند اول. ثابت بودن نسب مادری

بند دوم. وجود نکاح صحیح بین زن و مرد

بند سوم. انعقاد نطفه در زمان زوجیت

بندچهارم. تولد طفل پس از شش ماه از تاریخ نزدیکی باشد.

بند پنجم. بیش از ده ماه از تاریخ نزدیکی تا ولادت کودک نگذشته باشد

فصل دوم.اجرای قاعده فراش در مورد طفل متولد بعد از انحلال نکاح

مبحث اول.تولد کودک قبل از ازدواج مجدد زن

گفتاراول.تولد کودک بعد از ازدواج مجدد زن

بنداول. حالتی که فقط الحاق طفل به شوهر اول امکان دارد

بند دوم. حالتی که فقط الحاق طفل به شوهر دوم ممکن است

بند سوم. حالتی که الحاق طفل به هر دو شوهر ممکن است

بند چهارم. حالتی که الحاق طفل به هیچ کدام از دو شوهر ممکن نیست

گفتار دوم.اجرای قاعده فراش در فرزند شبهه

بند اول. نزدیکی به شبهه با زن شوهر دار

بند دوم. نزدیکی به شبهه با زن آزاد

بند سوم. نزدیکی به شبهه با محارم

مبحث دوم.قاعده فراش و زنا

گفتار اول.قاعده فراش و تلقیح مصنوعی

بند اول. تلقیح مصنوعی با نطفه شوهر

بند دوم. تلقیح مصنوعی با نطفه ی غیر شوهر

گفتار دوم.حکم طفل در تلقیح مصنوعی با نطفه غیر شوهر

بند اول. رابطه طفل با مادر

بند دوم. رابطه طفل با صاحب نطفه

بند سوم. رابطه طفل با شوهر زن

بخش سوم.تحقیق محلی،نظر کارشناس(دی ان ای)،قرعه واقرار در اثبات نسب

فصل اول . عناصر و ادله اثبات دعوى

مبحث اول.حجیت معاینات و تحقیق محلی از منظر قانون و فقه

گفتار اول.مفهوم تحقیق محلی

گفتار دوم.تفاوت تحقیق محلی با شهادت شهود

مبحث دوم.نظر کارشناس (دی ان ای)

گفتار اول.مبناى حجيت و اعتبار نظر كارشناس

گفتار دوم.كيفيت دليل بودن نظر كارشناس

فصل دوم.قاعده قرعه و اقرار

مبحث اول.قرعه از منظر قانون مدنی و فقه

گفتار اول.حـدود حـجـيـت قرعه

گفتار دوم.معناى دليل بودن قرعه

مبحث دوم.اقرار

گفتار اول.تعريف و عناصر اقرار

گفتار دوم.اجزای اقرار

بند دوم . به نفع ديگرى بودن

بند سوم. بر ضرر خود بودن

گفتار سوم. رویه دادگاهها در اقرار به نسب

گفتار چهارم.رویه عملی دادگاههای ایران در اثبات نسب

اسناد ضمیمه. قانون و آیین نامه اجرایی نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور

فهرست منابع

چکیده به زبان انگلیسی