تمديد مواعد و مهلت¬ها در دادرسي مدني

موضوع:تمديد مواعد و مهلت¬ها در دادرسي مدني

تعداد صفحات:123

پايان نامه دوره کارشناسي ارشد حقوق خصوصي

چکيده

بي­ترديد مواعد و مهلت­ها در دادرسي مدني به­عنوان يکي از ارکان دادرسي مطرح بوده که عدم               رعايت آن از سوي مخاطب، وي را با ضمانت اجراي معمولا سنگين مواجه مي­سازد، لکن در عمل ممکن است مخاطب تحت شرايطي موفق به اقدام در مهلت قانوني نگردد؛ در چنين وضعي بحث تمديد مواعد و مهلت­ها مطرح مي­گردد لذا قانونگذار در مواد 450،451،452و453 ق.آ.د.م بحث تمديد مواعد و مهلت­ها را مطرح و ضمن اشاره به انواع مواعد و مهلت­هاي «قانوني» و «قضايي» قواعد و ضوابط حاکم بر تمديد آن را بيان نموده است. در ماده451­ ق.آ.د.م به تمديد مهلت­هاي قانوني طرق شکايت از آراء پرداخته و ضمن بيان اصل عدم تمديد اين نوع از مهلت­ها، تمديد آن را در موارد مصرحه قانوني؛ يعني معاذير­موجه مندرج در ماده 306 ق.آ.د.م و موارد مندرج در مواد 337و338 ق.آ.د.م پذيرفته است و پيرامون مهلت­هاي قانوني غير طرق شکايت از آراء نيز، ضمن پذيرش تمديد آن در صورت حدوث سهو يا خطا در اعلام مهلت، صرفا حدوث معاذير مندرج در ماده 306 ق.آ.د.م را موجب تمديد اين نوع از مهلت­ها دانسته است لکن نبايد چنين برداشت کرد که موارد مندرج در مواد 337و338 ق.آ.د.م موجب تمديد اين نوع از مهلت نمي­گردند و سکوت قانونگذار را بايد حمل بر مسامحه نمود. در مواعد و مهلت­هاي قضايي نيز موضوع تمديد در ماده 450 ق.آ.د.م مطرح گرديده اما قدري داراي ابهام است، زيرا قانونگذار پس از آنکه وقوع سهو يا خطا در اعلام موعد را به­عنوان يکي از موجبات تمديد اين نوع از مهلت­ها مطرح کرده به وجود مانع در انجام کار به نحوي که رفع آن خارج از توان مخاطب باشد، اشاره نموده که عنواني کلي و مبهم است؛ اما بايد گفت اين عنوان هم شامل معاذير مندرج در ماده 306 ق.آ.د.م و هم شامل موارد مندرج در مواد 337و338 ق.آ.د.م مي­گردد.

واژگان کليدي : تمديد، عذر­موجه، سهو، خطا، مانع

                            علائم اختصاري

ق.ا.ح                                                                         قانون امور حسبي

ق.آ.د.ک                                                                      قانون آيين دادرسي کيفري

ق.آ.د.م                                                                       قانون آيين دادرسي در امور مدني

ق.آ.د.م.س                                                                  قانون آيين دادرسي مدني سابق

ق.ت                                                                         قانون تجارت

ق.م                                                                           قانون مدني

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                          صفحه

مقدمه. 1

         1-  کليات………………………………………………………………………….. 5

1-1 . مفاهيم. 5

1-1-1 . مفاهيم اصلي.. 6

1-1-1-1 . تمديد و تجديد، موعد و مهلت… 6

1-1-1-2 . مهلت يا موعد قضايي، مهلت يا موعد قانوني.. 8

1-1-2 . مفاهيم مرتبط.. 9

1-1-2-1 . عذر موجه. 9

1-1-2-2 . حوادث قهريه. 10

1-1-2-3 . سهو يا خطا 10

1-1-2-4 . مانع. 11

1-2 . مصاديق مهلت­هاي قانوني و قضايي.. 11

1-2-1 . مصاديق مهلت­هاي قانوني.. 12

1-2-1-1 . مصاديق مهلت­هاي قانوني تعيين شده بر اساس روز، هفته و ماه 12

1-2-1- 2 . تعيين مهلت قانوني بر اساس مراحل دادرسي.. 22

1-2-2 . مصاديق مهلت­هاي قضايي.. 24

2 . تمديد مهلت­هاي قانوني.. 26

2-1 . تمديد مهلت­هاي قانوني طرق شکايت از آراء. 26

2-1-1 . تمديد مهلت­هاي قانوني طرق شکايت ازآراء در موارد عذر موجه. 27

2-1-1-1 . موارد عذر موجه. 28

2-1-1-1-1 . مرض مانع از حرکت.. 28

2-1-1-1-2 . فوت يکي از والدين يا همسر يا اولاد. 30

2-1-1-1-3 . حوادث قهريه از قبيل سيل، زلزله و حريق.. 32

2-1-1-1-4 . توقيف يا حبس بودن. 33

2-1-1-1-5 . عدم اطلاع از مفاد رأي.. 37

2-1-1-2 . ضوابط حاکم بر تمديد مهلت­هاي قانوني طرق شکايت از آراء در موارد عذر­­موجه. 38

2-1-1-2-1 . تعداد دفعات تمديد مهلت.. 39

2-1-1-2-2 . مبدأ مهلت تمديد شده 40

2-1-1-2-3 . محاسبه مهلت تمديد شده 40

2-1-1-2-4 . طول مهلت تمديد شده 43

2-1-2 . تمديد مهلت­هاي قانوني شکايت از آراء درموارد تغيير و­ضعيت محکوم­عليه و زوال سمت نماينده 44

2-1-2-1 . تمديد مهلت­هاي قانوني شکايت از آراء ناشي از تغيير وضعيت شخص محکوم­عليه. 45

2-1-2-1- 1 . ورشکستگي محکوم­عليه. 45

2-1-2-1-2 . حجر محکوم­عليه. 49

2-1-2-1-3 . فوت محکوم­عليه. 53

2-1-2-2 . تمديد مهلت­هاي  شکايت از آراء به لحاظ زوال سمت نماينده 58

2-1-2-2-1. اثر زوال سمت نماينده قانوني.. 65

2-1-2-2-2 . اثر زوال سمت نماينده قراردادي.. 66

2-2 . تمديد مهلت­هاي قانوني در غير طرق شکايت از آراء. 71

2-2-1 . معاذير موضوع ماده 306 ق.آ.د.م و موارد مندرج در مواد 337و338 ق.آ.د.م. 72

2-2-1-1 . معاذير موضوع ماده 306 ق.آ.د.م. 72

2-2-1-2 . حدوث موارد مندرج در مواد 337 و338 ق.آ.د.م. 75

2-2-2 . وقوع سهو يا خطا در اعلام موعد. 81

3 . تمديد مواعد و مهلت­هاي قضايي.. 86

3-1 . موارد تمديد مواعد و مهلت­هاي قضايي.. 87

3-1-1 . موارد تمديد الزامي مواعد يا مهلت­هاي قضايي.. 87

3-1-1-1 . سهو يا خطا در اعلام موعد. 88

3-1-1-2 . وجود مانع در انجام کار. 91

3-1-2 . موارد اختيار دادگاه در تمديد مهلت­هاي قضايي.. 94

3-1-2-1 . اختيار دادگاه در تمديد مهلت براي يک­بار. 94

3-1-2-2 . چگونگي اعمال اختيار دادگاه در تمديد مهلت­هاي قضايي.. 97

3-2 . ضوابط حاکم بر تمديد مهلت­ها و مواعد قضايي و ضمانت اجراي آن. 99

3-2-1 . ضوابط حاکم بر تمديد مهلت­هاي قضايي.. 100

3-2-1-1 . تعداد دفعات تمديد مهلت.. 100

3-2-1-2 . مبدأ مهلت تمديد شده 101

3-2-1-3 . محاسبه مهلت تمديد شده 102

3-2-1-4 . طول مهلت تمديد شده 103

3-2-2 . ضمانت اجراي تمديد مواعد و مهلت­هاي قضايي.. 106

نتيجه 108

پيشنهادات.. 111