موضوع:مسئوليت مدني كاركنان حرفه‌اي بيمارستان با تأكيد بر پزشكان93

تعداد صفحات:129

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد ايلام

گروه حقوق

پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حقوق (M. A)

گرایش: حقوق خصوصي

عنوان:

مسئوليت مدني كاركنان حرفه‌اي بيمارستان با تأكيد بر پزشكان

فهرست مطالب

عنوان                                                                                        صفحه

چکیده 1

مقدمه. 2

فصل اول: کلیات

1-1-  بیان مسأله. 5

1-2-  اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 6

1-3-  مرور ادبیات و سوابق مربوطه. 6

1-4-  جنبه جدیدبودن و نوآوری در تحقیق. 7

1-5- اهداف مشخص تحقیق. 7

1-6- هدف کاربردی، نام بهره‌وران. 7

1-7-  سؤالات تحقیق. 8

1-7-1- سوالات اصلی. 8

1-7-2- سوالات فرعی. 8

1-8- فرضیه‌های تحقیق. 8

1-8-1- فرضیه اصلی. 8

1-8-2-  فرضیه فرعی. 9

1-9-  تعریف واژه‌ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی) 9

1-10- روش شناسی تحقیق. 10

1-11- شرح کامل روش کتابخانه‌ای و ابزار فیش‌برداری و گردآوری داده‌ها 10

فصل دوم: مفاهیم و تعاریف

2-1-مبحث اول: تمیز مسئولیت قراردادی و قهری.. 15

2-1-1-گفتار اول: از نظر ماهوی.. 16

2-1-1-1-بند اول: میزان خسارت قابل جبران در مسئولیت قراردادی و قهری.. 16

2-1-1-2- بند دوم: مسئولیت تضامنی در مسئولیت قراردادی و قهری.. 18

2-1-1-3- بند سوم: شرط عدم مسئولیت.. 18

2-1-2- گفتار دوم: از نظر شکلی. 20

2-1-2-1- بند اول: اثبات تقصیر در دو مسئولیت.. 20

2-1-2-2- بند دوم: حاکمیت قانون. 22

2-2-مبحث دوم: ماهیت مسئولیت مدنی پزشک و کارکنان پزشکی. 23

2-2-1- گفتار اول: نظریه مسئولیت قهری.. 23

2-2-1-1- بند اول: فعالیت حرفه‌ای پزشک.. 23

2-2-1-2- بند دوم: اخلاق حسنه. 25

2-2-1-3- بند سوم: سابقه فقهی و حقوقی. 25

2-2-1-4- بند چهارم: خطای پزشک.. 26

2-2-2- گفتار دوم: نظریه مسئولیت قراردادی.. 27

2-2-2-1- بند اول: تعهد پزشک تعهد قراردادی است.. 27

2-2-2-2- بند دوم: موافق بودن با اخلاق حسنه. 28

2-2-2-3- بند سوم: سابقه فقهی. 29

2-2-3- گفتار سوم: نظریه بینابین. 29

2-3- مبحث سوم: جمع میان مسئولیت قراردادی و قهری پزشک.. 33

فصل سوم: مبانی مسئولیت مدنی

3-1-مبحث اول: ارکان رابطه پزشک و بیمار 41

3-1-1- گفتار اول: تراضی طرفین. 41

3-1-2- گفتار دوم: آمادگی بیمار 42

3-1- 2-1- بند اول: رضایت کتبی بیمار 43

3-1-2-2- بند دوم: رضایت شفاهی بیمار 44

3-1-3- گفتار سوم 45

3-1-3-1- بند اول: اراده بیمار 45

3-1-3-2- بند دوم: اراده پزشک مبنی بر درمان بیمار 48

3-2- مبحث دوم 51

3-2-1- گفتار اول: اهلیت.. 51

3-2-1-1- بند اول: قرارداد پزشکی افراد غیرممیز. 51

3-2-1-2- بند دوم: قرارداد پزشکی افراد ممیز غیر رشید. 53

3-3-مبحث سوم: قانون مجازات اسلامی و قرارداد پزشکی. 57

3-4-مبحث چهارم: ماهیت حقوقی و ویژگی‌های قرارداد پزشکی. 60

3-4-1- گفتار اول: ماهیت حقوقی قرارداد پزشکی. 60

3-4-1-1- بند اول: نظریه عقد وکالت.. 60

3-4-1-2- بند دوم: نظریه اجاره اشخاص… 62

3-4-1-3- بند سوم: نظریه‌ی قرارداد خصوصی. 64

3-4-2- گفتار دوم: ویژگی‌های قرارداد پزشکی. 66

3-4-2-1- بند اول: شخصی بودن. 66

3-4-2-2- بند دوم: لازم‌بودن قرارداد نسبت به پزشک.. 67

3-4-2-3- بند سوم: مستمربودن قرارداد 67

3-4-2-4- بند چهارم: معاوضی بودن قرارداد 68

3-4-2-5- بند پنجم: عهدی بودن قرارداد 68

3-4-2-6- بند ششم: رضایی بودن قرارداد 69

3-4-2-7- بند هفتم: مرتبط بودن قرارداد با نظم عمومی. 69

3-4-2-8- بند هشتم: انسانی بودن قرارداد 70

فصل چهارم: تعهدات ناشی از قرارداد پزشکی

4-1- مبحث اول: درمان بیمار 73

4-1-1- گفتار اول: تعهد به وسیله. 74

4-1-2- گفتار دوم: استثنائات وارد بر حالات تعهد به نتیجه. 77

4-1-2-1- بند اول: انتقال خون. 77

4-1-2-2- بند دوم: اعضای مصنوعی. 78

4-1-2-3- بند سوم: جراحی زیبایی. 78

4-1-2-4- بند چهارم: بی‌هوشی. 79

4-1-2-5- بند پنجم: تضمین سلامتی بیمار 80

4-1-3- گفتار سوم: تعهد پزشک در قانون مجازات اسلامی. 80

4-2-مبحث دوم: تعهد پزشک به ادامه درمان. 82

4-2-1- گفتار اول: چگونگی تعهد به ادامه‌ی درمان. 82

4-2-2- گفتار دوم: استثنائات وارد بر تعهد. 83

4-2-2-1- بند اول: اقاله. 84

4-2-2-2- بند دوم: قوه قاهره 84

4-2-2-3- بند سوم: عدم توانایی و عدم تخصص… 84

4-2-2-4- بند چهارم: عدم اجرای تعهدات از طرف بیمار 85

4-3- مبحث سوم: مهارت پزشک و کادر پزشکی در رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی. 85

4-3-1- گفتار اول: مهارت و قابلیت علمی. 86

4-3-2- گفتار دوم: موازین علمی و فنی. 89

4-3-3- گفتار سوم: موازین نظامات دولتی. 93

4-4-مبحث چهارم: اخذ رضایت بیمار 98

4-4-1- گفتار اول: رضایت بیمار به درمان. 99

4-4-2-گفتار دوم: معافیت پزشک از اخذ رضایت.. 100

4-4-2-1- بند اول: درمان معمولی. 100

4-4-2-2- بند دوم: فوریت درمانی. 101

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

5-1-نتیجه‌گیری.. 103

5-2- پیشنهادات.. 108

منابع و مآخذ. 110

چکیده:

رابطه‌ی پزشک و بیمار، قرارداد خصوصی موضوع ماده 10 قانون مدنی است و با درنظرگرفتن طبیعت خاص خود، تابع شرایط عمومی صحت قراردادها است. پزشک به موجب قرارداد مذکور متعهد به درمان بیمار می‌گردد و در راه رسیدن به شفای بیمار، با رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی و آگاه نمودن بیمار از آثار و نتایج معالجه تلاش می‌نماید. به دست نیامدن نتیجه مطلوب، فی نفسه دلالتی بر نقض قراراد و تحقق مسئولیت پزشک ندارد و باید تقصیر پزشک ثابت گردد (مسئولیت مبتنی بر تقصیر).

قانونگذار بنا به مصالحی، صرف ورود خسارت به بیمار را اماره‌ی تقصیر و مسئولیت پزشک قرارداد (ماده 495 قانون مجازات اسلامی) و پزشک برای رهایی از مسئولیت باید عدم تقصیر خود و به طریق اولویّت قطع رابطه‌ی سببیّت را ثابت نماید. برای تعدیل مسئولیت مفروض پزشک، در ماده‌ی مزبور اازه داده شده است که پزشک قبل از شروع به درمان از بیمار تحصیل برائت نماید. شرط برائت باعث معافیت پزشک از مسئولیت ناشی از تقصیر خود نمی‌گردد و فقط اماره‌ی تقصیر و فرض مسئولیتی را که از ماده 495 و تبصره‌های آن استنباط گردید تا حد «مسئولیت مبتنی بر تقصیر» تقلیل می‌دهد. بدین ترتیب نه مسئولیت پزشک مسئولیتی مطلق و بدون تقصیر است و نه شرط برائت رافع تقصیرت پزشک در درمان است.

واژگان کلیدی: مسئولیت قراردادی، پزشک، بیمار، تقصیر، بی احتیاطی، بی مبالاتی، عدم رعایت نظامات دولتی