موضوع:پلیس امنیت مدار و نقش آن در پیشگیری اجتماعی از جرم

تعداد صفحات:122

چکیده

پیشگیری اجتماعی توسط پلیس به عنوان متولی امنیت در جامعه  ، با تمرکز پلیس بر روی علل و عوامل اجتماعی مؤثر در وقوع جرم و شناخت آنها جهت درک صحیح از وضعیت محیط اجتماعی برای مبارزه ریشه ای با جرم و ناهنجاری ها حاصل می شود . امروزه نیروی پلیس در کشورهای پیشرفته ، دوره اقتدارگرایی خود را پشت سر گذاشته و وارد دوره جامعه گرایی شده است . در این دوره پلیس در جهت برقراری یک رابطه نزدیک با افراد جامعه حرکت میکند و به آموزش و آگاه سازی آنان می پردازد و با تشکیل پلیس مردمی جلب مشارکت عمومی را در راستای حل مشکلات جامعه مهمترین هدف خود می پندارد و بر این باور است که امنیت یک تولید جمعی است . در پیشگیری اجتماعی ، پلیس تعامل بسیار نزدیک با خانواده ها و نهادهای اجتماعی ، فرهنگی و مذهبی موجود در جامعه برقرار می نماید، مشکلات جوانان و نوجوانان را که ریشه بسیاری از ناهنجاری ها در جامعه می باشند را با اولویت بالایی می نگرد و با مدارس در سطح بالایی همکاری می کند و در خصوص بزهکاری اطفال و زنان با تشکیل پلیس زن ،  برنامه ریزی وسیعی جهت شناخت مشکلات آنها می نماید  و با بهره گیری از تعالیم دینی و ارتباط با نهاد های مذهبی بویژه مساجد ، در جهت تقویت شورا ، امر به معروف  و نهی از منکر و رواج عطوفت اسلامی می کوشد تا به هر دو نوع پیشگیری اجتماعی رشد مدار و جامعه مدار دست یابد .

واژگان کلیدی

پلیس ، جرم ، امنیت شهروندان ، پیشگیری از جرم ، پیشگیری اجتماعی

            فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                        صفحه

1 – مقدمه  ………………………………………………………………………………………………………………………………..  أ

2 – تعریف و تبیین مسئله  ……………………………………………………………………………………………………….. أ

3 – سؤالات  پژوهش  ………………………………………………………………………………………………………………. ب

3 – فرضیه های پژوهش  …………………………………………………………………………………………………………. ب

4 – سابقه و پیشینه پژوهش  …………………………………………………………………………………………………… ت

5 – اهمیت و ضرورت پژوهش  ……………………………………………………………………………………………….. ت

6 – اهداف پژوهش  ………………………………………………………………………………………………………………….. ث

7 – جنبه های جدید بودن و نوآوری طرح  …………………………………………………………………………….. ث

8 – سامانه پژوهش  …………………………………………………………………………………………………………………  ت

9 – قلمرو مکانی و زمانی پژوهش  …………………………………………………………………………………………   ج

فصل نخست : کلیات  ……………………………………………………………………………………………………………… 1

مبحث نخست :  مفاهیم واژگان  ……………………………………………………………………………………………….. 1

گفتار نخست : تعاریف و مفاهیم پلیس  ……………………………………………………………………………………. 3

1- تعریف پلیس در حقوق ایران   ……………………………………………………………………………………………  4

2 – تعریف پلیس از نگاه سازمان ملل  ……………………………………………………………………………………   5

3  – تقسیمات مختلف پلیس  ………………………………………………………………………………………………….  5

مبحث دوم : پیشینه تاریخی پلیس   ……………………………………………………………………………………….  6

گفتارنخست : پیشگیری اجتماعی از جرم در دوره های تاریخی توسط پلیس………………………..   7

1 –  دوره مادی پلیس و هخامنشی   ……………………………………………………………………………………….  8

2 –    دوره سلوکی ، اشکانی و ساسانی   …………………………………………………………………………………  8

3 – دوره صفوی   …………………………………………………………………………………………………………………….   9

4 – دوره افشاریه و زندیه   ……………………………………………………………………………………………………….  9

5 – پلیس در دوره قاجار   ……………………………………………………………………………………………………..  10

6 –  دوره پهلوی   …………………………………………………………………………………………………………………..  11

7 – دوره نظام جمهوری اسلامی ایران  …………………………………………………………………………………  11

مبحث سوم : مبانی پیشگیری پلیس  ……………………………………………………………………………………. 12

گفتار نخست : تعریف پیشگیری   ……………………………………………………………………………………………15

گفتار دوم : انواع پیشگیری از جرم   ………………………………………………………………………………………  17

الف ) پیشگیری کیفری و پیشگیری غیر کیفری  ………………………………………………………………….  17

ب ) پیشگیری عمومی و پیشگیری خصوصی از جرم  …………………………………………………………… 17

ج ) پیشگیری ابتدایی ، ثانویه و ثالث   …………………………………………………………………………………  17

د) پیشگیری فعال و انفعالی  ………………………………………………………………………………………………….  18

ه ) پیشگیری اجتماعی و وضعی  ……………………………………………………………………………………………  18

گفتار سوم: جایگاه پیشگیری در علوم جرم شناسی   …………………………………………………………….. 19

مبحث چهارم : ویژگی های پلیس پیشگیری   …………………………………………………………………………20

گفتار نخست : مفهوم پلیس جامعه محور  ………………………………………………………………………………21

گفتار دوم: خصوصیات پلیس و جایگاه آن در جامعه  ……………………………………………………………. 22

گفتار سوم: اخلاق مداری پلیس  ……………………………………………………………………………………………. 23

گفتار چهارم: ویژگی های پلیس مطلوب در نظام اسلامی   …………………………………………………… 24

الف )  ویژگی های درون سازمانی   ………………………………………………………………………………………… 25

ب ) ویژگی های برون سازمانی   …………………………………………………………………………………………….. 26

گفتار پنجم : ویژگی اقتداردر نیروی پلیس   …………………………………………………………………………  27

گفتارششم: ویژگی پایبندی پلیس به قانون  ………………………………………………………………………….  27

گفتار هفتم : مسئولیت مدنی پلیس   …………………………………………………………………………………….. 28

گفتار هشتم : پلیس قضایی   ………………………………………………………………………………………………….  30

گفتار نهم : مدیریت پلیس و بهره وری واحد های انتظامی   ………………………………………………..  32

گفتار دهم :  پلیس زن  ………………………………………………………………………………………………………….  33

مبحث پنجم : مفهوم امنیت   …………………………………………………………………………………………………. 34

1 – تعاریف امنیت   ………………………………………………………………………………………………………………… 35

2 – اقسام امنیت   ………………………………………………………………………………………………………………….. 36

2-1- امنیت اجتماعی  ……………………………………………………………………………………………………………. 36

الف ) احساس امنیت در بستر امنیت واقعی  …………………………………………………………………………  39

ب ) امنیت از دیدگاه مکتب اسلامی  …………………………………………………………………………………….  41

ج ) ویژگی های پلیس امنیت مدار در پیشگیری از جرم ………………………………………………………. 43

فصل دوم : جایگاه پلیس امنیت مدار در پیشگیری جامعه مدار     ………………………….. 45

گفتار اول : پلیس اجتماع محور  …………………………………………………………………………………………….. 45

1-  بررسی تعامل میان پلیس و مردم   …………………………………………………………………………………. 47

2-   ضرورت رویکرد جامعه محوری پلیس  …………………………………………………………………………… 49

3-  جلب اعتماد عمومی توسط پلیس جامعه محور  ……………………………………………………………… 51

گفتار دوم : نقش پلیس در ایجاد اعتماد سیاسی در شهروندان  ……………………………………………. 51

گفتار سوم : ارتقای کارآیی پلیس  ………………………………………………………………………………………….. 54

• تمرکز زدایی در سازمان پلیس ……………………………………………………………………………………….  55

2 –  اصول جلب مشارکت انتظامی  ……………………………………………………………………………………….  55

3 –  سرعت و انسجام در نیروی پلیس جامعه محور  …………………………………………………………….. 56

گفتار چهارم : بحران های طبیعی و پیامدهای امنیتی – انتظامی  ……………………………………….. 58

گفتار پنجم : عصر اطلاعات و چالشهای فراروی پلیس  …………………………………………………………. 59

گفتار ششم : دانش محوری در نیروی پلیس جامعه محور  ……………………………………………………. 62

گفتار هفتم : پلیس و امنیت محله    ……………………………………………………………………………………… 63

گفتار هشتم : پلیس مشاور  …………………………………………………………………………………………………….. 65

ضرورت تأسیس مراکز مشاوره در نیروی انتظامی  …………………………………………………………………  66

اهداف مراکز مشاوره در نیروی انتظامی  ………………………………………………………………………………..  66

گفتار نهم : نقش پلیس در پیشگیری اجنماعی از جرم  ………………………………………………………..  67

فصل سوم : جایگاه پلیس امنیت مدار در پیشگیری اجتماعی رشد…………………………..  74

مبحث اول : ویژگی های پیشگیری اجتماعی رشد مدار  ………………………………………………………  75

گفتار اول :  پیشگیری اجتماعی رشد مدار از بزهکاری اطفال  ……………………………………………..  76

گفتار دوم : نقش پلیس در پیشگیری رشدمدار  ……………………………………………………………………  76

الف ) : نحوه مداخله پلیس در پیشگیری از وقوع جرم در میان دانش آموزان  …………………….  78

ب  ) : نقش پلیس در پیشگیری از جرائم اطفال و نوجوانان   ………………………………………………  79

گفتار چهارم : مطالعه موردی پیشگیری پلیسی از بزهکاری اطفال و نوجوانان در برخی

مناطق جهان …………………………………………………………………………………………………………………………..  85

اروپا   ……………………………………………………………………………………………………………………………………..   85

آسیا   ………………………………………………………………………………………………………………………………………  87

آمریکا   …………………………………………………………………………………………………………………………………    88

گفتار پنجم : پیشگیری اجتماعی رشد مدار از بزهکاری دانش آموزان توسط پلیس…………     89

گفتار ششم:  نقش پلیس درآموزش دانش آموزان   ……………………………………………………………    92

1 – محورهای آموزش پلیس در پیشگیری  اجتماعی رشد مدار ……………………………………..      93

2 – راهکارهای تشویقی در پیشگیری رشد مدار پلیس   ………………………………………………….     94

3 – نحوه تعامل پلیس با دانش آموزان در پیشگیری رشد مدار  ………………………………………     94

پیشنهادات   ……………………………………………………………………………………………………………………      96

نتیجه گیری   …………………………………………………………………………………………………………………..      97

منابع   ……………………………………………………………………………………………………………………………..      98